Празнењето на атмосферскиот електричен полнеж помеѓу наелектризираните облаци и површината на Земјата е опасно и може да земе и човечки жртви. Освен громобрани, се покажа дека за заштита може да се користи и ласер
Списанието Nature Photonics ја објави работата на група научници кои го опишуваат првиот докажан успешен случај на отстранување на гром, односно празнење на атмосферски електричен полнеж, со помош на ласер. Научниците кои работеа на ова, поставија моќен ласерски склоп на врвот на швајцарската планина Säntis, на надморска височина од 2.500 метри, веднаш до телекомуникациската кула што се наоѓа таму. Очекувано, таа кула е честа мета на удари од гром, па затоа е добро место за проучување на ефикасноста на ласерите во нејзината одбрана.
Историско ласерско водење на молња
Експериментот траеше од јули до септември 2021 година, а за водење на патеката на молњите беше користен пикосекундиски ласер, кој е во состојба да емитува наелектризирани светлосни импулси до илјада пати во секунда. Овој ласер бил вклучен исклучиво за време на бура со грмотевици и снимил околу шест часа експериментална работа. За време на научното набљудување, телекомуникациската кула била погодена од гром најмалку 16 пати, од кои четири пати за време на работата на ласерот.
Еден удар, оној што се случи на 24 јули 2021 година, е забележан доста детално со помош на камери со многу висок framerate. Дополнително, настанот беше снимен и со VHF интерферометар, кој сними електромагнетни бранови околу местото на настанот, а беа снимени и рендгенските зраци кои беа произведени. Она што го покажаа резултатите беше историски успех: траекторијата на електричниот молња го следеше ласерскиот зрак во должина од околу 50 метри.
Ласерски громобран
Во областа на планината Сантис, најчеста форма на молња е од земјата до облаците. Иако е контраинтуитивен, овој облик на молња е многу честа појава и се јавува кога негативно наелектризираните јони од земјата се креваат и се среќаваат со позитивно наелектризираните јони во кумулонимбусните облаци (видот поврзан со најсилните грмотевици). Токму таков удар, кој тргна од земјата кон небото, беше успешно пренасочен од ласерот.
Иако оваа област интензивно се истражува повеќе од 20 години, ова е прв случај кога на терен експериментално е докажано ласерско водење на молња, велат научниците. Тие веруваат дека нивните резултати ќе го отворат патот за нови истражувања за можноста за користење ултракратки ласерски импулси во атмосферата и ќе бидат важен чекор напред, кон развој на функционален ласерски одбранбен систем за аеродроми, лансирни рампи и друга инфраструктура од удар на гром.
