Ограничувањата на употребата на пластични кеси за еднократна употреба, кои пливаат во водите, се закачуваат на гранките на дрвјата, внесуваат микропластика во почвата и водата и им штетат на морскиот живот, постојат во многу земји ширум светот, но ваквата успешна приказна во заштитата на животната средина крие еден проблем, пишува CNN.
Многумина од нас се дават во торби за повеќекратна употреба – платнени торби или подебели, потрајни пластични кеси кои трговците ги продаваат евтино или ги подаруваат на клиентите како поеколошки алтернатива на најлонските за еднократна употреба.
Тие купишта торби создаваат нови еколошки проблеми бидејќи торбите за повеќекратна употреба имаат многу поголем јаглероден отпечаток од тенките пластични кеси.
Според една проценка, памучната торба треба да се користи најмалку 7.100 пати за да биде навистина еколошка алтернатива на конвенционалната пластична кеса.
Одговорот за тоа која е најзелената замена за пластична кеса за еднократна употреба не е едноставен, но советот се сведува на ова: Повторно употребете ги сите торби и кеси што ги имате дома, колку што можете повеќе пати.
Добронамерните забрани и ограничувања за пластика за еднократна употреба во некои случаи имаат несакани последици, така што во Њу Џерси, овогодинешната забрана за пластични и хартиени кеси за еднократна употреба значеше дека услугите за испорака на намирници почнаа да користат подебели кеси и клиентите сега се жалат на купишта кеси за повеќекратна употреба со кои не знаат што да прават.
Во ОК, просечниот човек сега купува само три кеси за еднократна употреба годишно, што е помалку од 140 во 2014 година. Сепак, според податоците на Гринпис, британските супермаркети продале 1,58 милијарди издржливи пластични кеси во 2019 година, што е 57 по домаќинство и повеќе од една кеса неделно. А тоа е зголемување од 4,5 отсто во однос на 2018 година.
Ова сугерира дека моделот на понуда на поиздржлива пластика за да се поттикне нивната повторна употреба едноставно не функционира, пишува CNN.
Различни ќеси
„Ако компаниите само ни даваат подебели пластични кеси, би рекла дека политиката е тотален неуспех“, рече Џудит Енк, поранешен регионален администратор на Агенцијата за заштита на животната средина и сега претседател на Beyond Plastics, американска непрофитна организација која работи на спречување на загадувањето со пластика за еднократна употреба.
Кога станува збор за проценка на влијанието на кесата врз животната средина во текот на нејзиниот животен век, треба да се земат предвид многу различни работи: материјал, тежина, процес на производство и како се отстранува.
Издржлива пластична кеса за пазарење направена од ист материјал како класична пластична кеса за еднократна употреба, но двојно поголема тежина има двојно поголемо влијание врз животната средина освен ако не се користи повеќе пати, што ја прави тенката пластична кеса за еднократна употреба побениген избор врз основа на влијанието врз климата.
Клучот за да се направат издржливи пластични кеси значајни е нивната упорна повторна употреба и внимателно отстранување за да не завршат како пластично загадување.
Извештајот направен за Програмата за животна средина на Обединетите нации 2020 година покажа дека трајната полипропиленска кеса треба да се користи приближно 10 до 20 пати повеќе во споредба со пластична кеса за еднократна употреба, додека полиетиленската кеса за еднократна употреба треба да се користи пет до 10 пати повеќе од пластични кеси за еднократна употреба.
Проблемот со памучните торби
„Секогаш ќе има моменти кога ќе ги заборавиме нашите кеси или торби за повеќекратна употреба. Треба да се трудиме да не го правиме тоа, но кога го правиме тоа, мора да купиме торба. А ако веќе имаме премногу издржливи кеси дома, тогаш од климатска перспектива би било подобро да се купи хартиена или пластична кеса за еднократна употреба“, рече Томас Еквал, еден од авторите на извештајот на УНЕП и доцент на Технолошкиот универзитет Чалмерс во Шведска.
Памучната кеса стана евтин статусен симбол за сите брендови и поединци кои сакаат да ја избегнат пластиката и да ја покажат својата зелена ориентација.
Но, памукот е култура што интензивно користи ресурси и значителна количина на пестициди и ѓубрива, кои внесуваат нитрати во почвата и водните патишта и резултираат со формирање на азотни оксиди, гасови кои предизвикуваат ефект на стаклена градина. Тоа значи дека неговото влијание врз животната средина е поголемо отколку што мислат многу луѓе.
Памучната торба треба да се користи многу пати
Според извештајот на УНЕП, памучната торба треба да се користи 50 до 150 пати за да има помало влијание врз климата во споредба со една пластична кеса за еднократна употреба.
Извештајот за 2018 година на Данската агенција за заштита на животната средина сугерира дека памучната торба треба да се користи најмалку 7.100 пати за да се намали влијанието врз животната средина во споредба со класичната пластична кеса од супермаркет што се користи еднаш како кеса за ѓубре, а потоа се согорува.
Во тој извештај беа разгледани 15 различни еколошки индикатори, вклучувајќи ги климатските промени, осиромашувањето на озонот, загадувањето на воздухот, водата и користењето на земјиштето.
Меѓутоа, кога истражувањето се сведе само на влијанието на памукот врз климата, памучната торба треба повторно да се употреби најмалку 52 пати.