Без Сонцето не би можеле да живееме, но тоа е и исклучително опасна сила. Ако кон нас испали посилни факели, може да има нарушувања во различни системи на Земјата. За неговата сила говори и фактот што не можеме да го набљудуваме со голо око долго време. Ако го гледаме Сонцето долго време, може да претрпиме сериозни оштетувања на видот, иако тоа во просек е оддалечено од нас околу 150 милиони километри.
Затоа, многу е тешко поблиску да се проучи нашата ѕвезда, но сончевата сонда Parker на NASA успеа да постигне таков подвиг. Таа прелета низ една од нејзините огромни ерупции и сними сè на камера. Тоа е прва снимка одблиску од ваков тип на соларна експлозија, пишува Business Insider.
Во видеото, т.е. серија фотографии направени од Wide Field Imager for Parker Solar Probe (WISPR), објавена од научниците од институтот Johns Hopkins Applied Physics Laboratory, имаме можност да видиме како изгледа особено силно исфрлање на коронална маса (CME).
NASA наведува дека CME што ја погоди соларната сонда Parker на 5 септември 2022 година беше едно од најмоќните коронални масовни ерупции што некогаш биле забележани, но за среќа за научниците и јавноста, сондата успеала да прелета точно низ огромната ерупција – и да преживее. Таа дури успеала да го сними целиот настан.
Разликата помеѓу соларни факели и CME
Постојат многу видови на соларни факели. И кај сончевите бакли и кај исфрлањата на коронална маса, има огромна експлозија на енергија, но всушност овие два феномени се сосема различни, иако можат да се случат во исто време. Всушност, најсилните бакли се скоро секогаш во корелација со масовните коронални исфрлања.
Но, наведените ерупции емитуваат различни нешта, изгледаат и патуваат поинаку и имаат различни ефекти на блиските планети, објаснува NASA. И двата феномени се случуваат кога движењата во внатрешноста на Сонцето го искривуваат неговото магнетно поле. Магнетните полиња потоа експлозивно се престројуваат, ослободувајќи огромни количини на енергија во вселената.
Овој феномен може да предизвика ненадеен блесок на светлина – соларна бакла. Овие бакли може да траат од неколку минути до неколку часа и да содржат огромни количини на енергија. Тие патуваат со брзина на светлината и им требаат осум минути за да стигнат до Земјата. Магнетните нарушувања, исто така, можат да создадат различен вид на експлозија што ја исфрла сончевата материја во космосот, т.е. исфрла коронални маси.
Може да се каже дека баклите повеќе личат на блесок на митралез, кој може да се види од секое блиско место. CME е како топовско ѓубре кое се движи во одредена насока и ја погодува само целната област. Односно, тоа е огромен облак од магнетизирани честички фрлен во вселената.
Различни последици за нашата планета
На врелиот материјал (плазма) од CME му требаат до три дена да стигне до Земјата. Овие две појави имаат различни последици за нас Земјаните. Енергијата од баклата може да го наруши регионот на атмосферата низ кој патуваат радиобрановите. Ова може да доведе до деградација и, во најлош случај, привремено губење на навигациските и комуникациските сигнали.
Од друга страна, CME може да ги наруши магнетните полиња на Земјата, создавајќи струи кои ги туркаат честичките кон половите на Земјата. Кога реагираат со кислород и азот, тие го промовираат формирањето на поларната светлина.
CME може да влијае и на нашата технологија, т.е. да ги наруши високофреквентните радио бранови, што може да влијае на функциите на GPS. Магнетните осцилации можат да создадат и електрични струи во комуналните мрежи кои можат да ги преоптоварат електричните системи.
Исклучително отпорна сонда
Сондата Parker беше специјално дизајнирана да го проучува Сонцето. Не само што е најбрзото вселенско летало во историјата, туку може екстремно да се приближи до Сонцето и да преживее такво опасно патување.
„Од самиот почеток знаевме дека соларната сонда Parker ќе лета низ CME“, рече Џим Кинисон, инженер за системи за мисијата Паркер. Имено, НАСА ја дизајнираше сондата да ги издржи високите температури во близина на Сонцето. Леталото е опремено со прилагоден топлински штит, како и автономен систем кој го штити уредот од емисии од Сонцето.
