Јапонија неодамна откри богати резерви на ретки минерали во своите води на дното на Тихиот Океан во близина на островот Минами-Тори-шима, на околу 2.000 километри од главниот град, што може да ја трансформира јапонската економија и нејзината улога во глобалните технолошки синџири на снабдување.
Овие минерали, клучни за напредните технологии како што се електричните возила, батериите и обновливите извори на енергија, претставуваат стратешки ресурси кои Јапонија може да ги користи за својата економска и енергетска независност.
Што беше откриено?
Истражувањето спроведено од научниците од фондацијата Нипон и Универзитетот во Токио откри поле со богати сфери од манган, или нодули, на длабочина од околу 5.700 метри под морското ниво, во област во рамките на ексклузивните економски води на Јапонија. Овие сфери содржат исклучително вредни метали, како што е кобалт, кој е од суштинско значење за производство на батерии и легури отпорни на корозија, никел, кој е клучен за батериите и индустријата за нерѓосувачки челик и бакар, кој е основен метал за електричната инфраструктура и електроника. Според Никеи Азија, јазлите се формирале во текот на милиони години додека металите се транспортирале преку океанот, се закачувале за коските на рибите и се депонирале на морското дно.
Според проценките на јапонските експерти, вкупните резерви вклучуваат повеќе од 610.000 тони кобалт и 740.000 тони никел, што го прави ова наоѓалиште едно од најголемите во светот. Со сегашните пазарни цени нивната вредност се проценува на околу 26,3 милијарди долари, а со зголемување на потребата од нив би можела значително да порасне.
Јазлите од манган беа откриени за време на истражувањето во 2016 година, а експертите во тоа време тврдеа дека многу од нив се формирани со акумулација околу забите на огромната праисториска ајкула Мегалодон.
По најновото истражување, Јасухиро Като, професор специјализиран за геологија на ресурси на Универзитетот во Токио, рече дека сега планираат да извлечат „три милиони тони годишно“ од овие наоѓалишта.
Според Фондацијата Нипон, локацијата би можела да ја поддржи јапонската економија во следната деценија и понатаму.
Зошто се важни ретките минерали?
Ретките минерали играат клучна улога во современите технологии и индустрии.
Кобалтот и никелот се клучни состојки во литиум-јонските батерии, кои ги напојуваат електричните возила. Како што расте побарувачката за такви автомобили, тие стануваат стратешки важни.
Турбините на ветер, соларните панели и системите за складирање на енергија зависат од ретките минерали поради нивната издржливост и спроводливост.
Паметните телефони, компјутерите и другите уреди користат бакар и кобалт за електрични компоненти.
За млазни мотори и гасни турбини, исто така, се потребни исклучително силни легури кои ги содржат овие метали.
Глобалната транзиција кон зелените технологии и енергетската транзиција, која полетува, ја зголемува побарувачката за ретки минерали, така што ова откритие е клучно за иднината на Јапонија.
Геополитичкото значење на откритието за Јапонија
Досега Јапонија беше во голема мера зависна од увоз на ретки минерали, особено од Кина, која контролира повеќе од 60% од глобалната понуда на ретки метали. Доминацијата на Кина во индустријата долго време е извор на загриженост за јапонската влада, особено во контекст на трговските и геополитичките тензии.
Со новото откритие, Јапонија има можност да ја намали зависноста од увоз и да ја зајакне својата енергетска безбедност. Понатаму, тоа би можело да и овозможи на Јапонија да стане значаен извозник на ретки минерали и да и обезбеди стратешка предност во глобалните синџири на снабдување.
Планови за експлоатација, но и проблеми
Тековните планови вклучуваат почеток на екстракција до 2025 година со употреба на напредни бродови и технологии, кои треба да обезбедат минимизирање на влијанието врз морските екосистеми. Имено, експлоатацијата на длабоко море носи ризик од нарушување на екосистемите кои се уште се слабо истражени.
Јазлите од манган лежат на површината на морското дно, што овозможува нивно релативно едноставно собирање со помош на специјализирани уреди за вшмукување. Сепак, екологистите предупредуваат на потенцијалното влијание на рударството врз чувствителните морски екосистеми, вклучувајќи ги и ризиците за организмите во длабоко море и седиментацијата.
Долгорочни придобивки за Јапонија
Пристапот до такви огромни резерви на кобалт, никел и бакар ќе ги намали трошоците на домашната индустрија и ќе ја зголеми конкурентноста на Јапонија на глобалниот пазар.
Во контекст на транзицијата кон зелена енергија, Јапонија ќе има стабилен пристап до клучните ресурси за производство на обновливи технологии.
Како нов потенцијален извозник на ретки минерали, ќе има поголема преговарачка моќ во глобалните трговски односи.