Развојот на суперсонични авиони започна во средината на ХХ век и до 70-тите имавме суперсонични патнички авиони.
Тоа беа тогаш малку познатите руски Tyполев Ту-144 и француско-британскиот Concorde, кој го користеа British Airways и Air France од 1976 до 2003 година.
Concorde имаше капацитет за 128 патници и леташе со брзина од 2 маха (2.450 километри на час). Му требаа 3 часа да стигне од Њујорк до Лондон. Летовите биле скапи, па најчесто патуваа бизнисмени, богати и славни.
Развој на суперсоничен патнички авион
Concorde беше развиен во текот на 60-тите и се чинеше дека суперсоничните патнички авиони се следната голема работа. Меѓутоа, во 1970 година почна да се користи Boeing 747. Станува збор за евтин, голем и ефикасен авион кој го потопи Concorde.
Concorde беше дизајниран да лета ефикасно со суперсонични брзини, но беше крајно неефикасен при полетување и забрзување. Неговата скапа природа, која голташе горино, беше причина за поплаки за него во поголемиот дел од неговиот животен век.
Катастрофалната несреќа на конкурентниот руски Туполев 144 на саемот во Париз во 1973 година ја промени перцепцијата на јавноста за безбедноста на суперсоничниот лет, во време кога многу авиокомпании размислуваа дали да купат Concorde.
Само 20 Concorde беа произведени од планирани 100. И денес е дискутабилно дали Concorde некогаш заработил пари за авиокомпаниите што го поседуваа.
Бучава
Дали знаете како звучат суперсонични борбени авиони? Имено, за време на лет на суперсоничен авион, неговите ударни бранови се шират до земјата, предизвикувајќи гласни нарушувања наречени звучни удари. Во екстремни случаи, тие можат да ги скршат прозорците и да ги оштетат зградите.
Загриженоста за звучниот удар ја натера владата на САД да ги забрани суперсоничните патнички летови над територијата на САД во раните 70-ти. Ова го оштети потенцијалниот пазар за Concorde. Следствено, неговите трансатлантски летови беа главно над вода.
Concorde исто така беше многу гласен за време на полетувањето бидејќи му требаше многу потисок за да полета.
Иднината на суперсоничното патување
Иднината на суперсоничното патување се потпира на решавање на некои или сите проблеми што ги имаше Concorde.
Американската Национална аеронаутичко-вселенска управа (НАСА) и американската компанија Lockheed Martin имаат проект „Quesst“ кој има за цел да демонстрира дека звучниот удар може да се распрсне на до ниво со кое може да се управува. Тие планираат да летаат со нивниот суперсоничен авион X-59 над американските градови и сакаат да го слушнат мислењето на жителите за нивните авиони. Имено, геометријата на авионот Х-59, со издолжениот нос, има за цел да ги растера звучните удари до ниско ниво.
Концептот Spike S-512 Diplomat на американската компанија Spike Aerospace, исто така има за цел да развие „тивок“ суперсоничен авион, со помалку нарушувачки звучен удар.
Може ли Boom да го надмине Concorde?
Авионот Overture од американската компанија Boom Supersonic не е планиран да лета суперсонично. Имено, планот е да се лета со брзина нешто помала од 1 мах (помалку од 1.200 километри на час), што ќе овозможи, како што се тврди, побрзо патување од конвенционалните патнички авиони. Покрај тоа, се тврди дека ќе се погрижи моторите на овој авион по полетувањето да не бидат погласни од моторите на конвенционалните патнички авиони.
Кога станува збор за потрошувачката на гориво, планот е да се користи 100% одржливо гориво со цел да се намалат емисиите на јаглерод диоксид (CO₂).
Concorde беше направен од алуминиум, користејќи алатки кои беа достапни во 60-тите. Модерниот дизајн и современите материјали за авиони, како што се титаниум и јаглеродни влакна, би требало да овозможат Overture и другите слични авиони да бидат поефикасни од Concorde.
Голем е интересот за Overture, што се одразува и на големиот број нарачки. Сепак, таква беше ситуацијата и со Concorde, но голем дел од тоа не се оствари. Освен тоа, Concorde беше производ на една ера кога одењето во Лондон или Њујорк на деловен состанок изгледаше како неопходност. Дали има потреба од такви авиони во ерата на интернет?
Многу е веројатно дека суперсоничните авиони како Overture ќе останат во доменот на богатите и славните, како што беше случајот со Concorde. Но, со технолошкиот напредок, ќе биде интересно да се види дали патувањето со суперсоничен авион ќе стане реалност достапна за многумина, пишува CNN.
